აპოკალიფსისი > განმარტება
რატომ არის შეუძლებელი გამოცხადების განმარტება მიწიერ ცნებათა ჩარჩოებში?
იოანე ღვთისმეტყველის გამოცხადების ერთ-ერთ ყველაზე შესამჩნევ თავისებურებას წარმოადგენს მისი საერთო სტრუქტურა. ბუკვალურად ყველა ავტორიტეტული ღვთისმეტყველი აღნიშნავს, რომ წიგნი აშკარად დაყოფილია ორ ნაწილად, რომლებიც ერთმანეთს არ ჰგვანან არც სიუჟეტის, არც ფორმის, არც სტილის მიხედვით. პირველ ნაწილს აღვნიშნავთ, როგორც "მიმართვა შვიდ ეკლესიას" (თ. 1-3), ხოლო მეორეს, როგორც - "იოანე ღვთისმეტყველის წინასწარმეტყველური ხილვები" (თ. 4-22).
საკმაოდ ცხადია, რომ გამოცხადების წიგნის პირველი ნაწილი, - "მიმართვა შვიდი ეკლესიისადმი", - შეკრულია სრულიად გამჭოლი ლოგიკით, და აგებულია მეტ-ნაკლებად ცნობილი მოვლენებისა და სიმბოლოების მეშვეობით. ასე რომ ეს მიმართვა აღიქმება საკმაოდ იოლად: როგორც უფლის მიმართვა-დარიგება საეკლესიო საზოგადოებებს და ცალკეულ ადამიანებს ეფესოში, სმირნაში, პერგამოსში, თიატირაში, სარდეში, ფილადელფიასა და ლაოდიკიაში. ანუ მცირე აზიის ნახევარკუნძულზე განლაგებულ შვიდ ქალაქში.
რა თქმა უნდა "მიმართვაში შვიდი ეკლესიისადმი" არსებობს დაფარული აზრებიც, ამიტომ მისი ზოგიერთი სეგმენტი არც ისე აშკარაა და ბუკვალურად არ იკითხება; თუმცა, არ იკითხება ის გადატანითი მნიშვნელობებითაც იმ დეტალებსა და წვრილმანებში, რომლებიც ამ ფრაგმენტებშია ნახსენები. მაგრამ ამ შენიშვნის გათვალისწინებით წიგნის მეორე ნაწილი კიდევ უფრო ნაკლებად მკაფიოა, ხოლო მასში მონიშნული მოვლენების აზრი მათი ზოგადი აღქმის დონეზეც კი "არ იკითხება".
ასე, მაგალითად, განსხვავებით "მიმართვისგან შვიდი ეკლესიისადმი", "წინასწარმეტყველურ ხილვებში" სიტყვები წარმოდგენილია ორი განსხვავებული ზეციური "პიროვნებისა" და "ხმისგან" (შეად.: გამოცხ. 5:5, 7:13, 10:3-4, 10:8, 17:1, 18:2, 19:9-10 და ა. შ.), - ხოლო თვით ხილვებს გააჩნიათ საოცარი, იდუმალი და თითქოსდა ერთმანეთთან დაუკავშირებელი მოვლენების სახე, რომლებშიც ზოგჯერ მონაწილეობენ ერთი და იგივე, ზოგჯერ კი სრულიად განსხვავებული "მოქმედი პირები". გარდა ამისა, ამ მოვლენათაგან ზოგიერთი ხდება "ცაში" (გამოცხ. 8:1, 11:9, 12:1, 12:3), - სხვა კი "დედამიწაზე" (გამოც. 7:1, 9:3, 11:10, 12:13, 13:12, 14:16, 14:19), ხოლო მესამე - რომელიღაც "სულიერ განზომილებაში"ს, რომელიც არ ექვემდებარება ცალსახა განსაზღვრებას, როგორც "მიწიერი" ან "ზეციერი". მაგ.:
"და წამიყვანა უდაბნოში სულით, და ვიხილე ქალი, ზურგზე რომ აჯდა წითელ მხეცს, რომელსაც, გმობის სახელებით სავსეს, შვიდი თავი და ათი რქა ჰქონდა" (გამოცხ. 17:3).
რა თქმა უნდა, ყველა ამ მოვლენის მიღმა იგრძნობა განსაზღვრული ერთობა, რომელიც აჩენს სურვილს "წინასწარმეტყველური ხილვების" ცალკეული სახეები აღქმულ იქნას ერთიანი, თანმიმდევრული და ლოგიკურად დასრულებული პროცესის ნაწილად. მაგრამ, რადგან იდუმალთმხილველისთვის ნაჩვენები სიმბოლოები და მოვლენები არც აიხსნება და არც განიმარტება, - გამოცხადების მკითხველთათვის ძალიან ძნელია მათგან რაიმე საერთო და მიზანმიმართული აზრობრივი პანორამის შეკოწიწება.
არანაკლებ რთულ ამოცანას წარმოადგენს მცდელობა ცალკეული ხილვა პროეცირებულ იქნას მკითხველისთვის რომელიმე ცხად "მიწიერ" (ანუ ფიზიკურ, ისტორიულ და ა. შ.) მოვლენაზე იმგვარად, რომ ეს პროექცია არ ბადებდეს ახალ გადაუჭრელ კითხვებს. ასე, რომ "იოანე ღვთისმეტყველის წინასწარმეტყველურ ხილვათა" გონებრივ-ლოგიკური გააზრების რაიმე მეტ-ნაკლებად აწონ-დაწონილ და მთლიან ვარიანტზე შეჩერება არც ისე ადვილია.
მეტიც, თუკი ზოგადი შენიშვნებით არ შემოვიფარგლებით, გამოცხადების წიგნის ორ ნაწილს შორის "გამჭოლობის ხარისში" არსებითი განსხვავებანი შეიძლება უფრო დეტალურადაც ჩამოვაყალიბოთ.
(ცნება "გამჭოლობის ხარისხი" აქ გულისხმობს არა მარტო აბსტრაქციის დონეს, რომელიც განსაზღვრავს წინასწარმეტყველურ სიმბოლოთა გარეგან, ფორმალურ "არამსგავსებადობას" იმ რეალობასთან, რომელიც მათი მეშვეობით მოინიშნება, - არამედ "სივრცობრივ" დაშორებას იდუმალთმხილველისა იმ მოვლენათაგან, რომლის მოწმეც ის ხდება).
ასე, მაგალითად, გამოცხადების წიგნის პირველ ნაწილში იმთავითვე განსაზღვრულია სრულიად კონკრეტული კალენდრული დღე (გამოცხ. 1:10), რომელშიც მოციქული იოანე იმყოფებოდა მკაფიოდ მონიშნულ "გეოგრაფიულ" ადგილზე (რეალურ კუნძულ პატმოსზე ეგეოსის ზღვაში, გამოცხ. 1:9). შემდეგაც "ეკლესიათადმი მიწერილ ეპისტოლეებში" მონიშნული პერსონაჟები, მნიშვნელობები და მოვლენები არ სცილდებიან განსაზღვრულ ჩარჩოებს, როგორც ადგილის, ასევე დროის თვალსაზრისით (გარდა იმ ფრაგმენტებისა, რომელთაც გააჩნია ცალკეული წინასწარმეტყველების აზრი, მაგალითად, მტკიცებულება: "... გექნებათ ურვა ათი დღე" (გამოცხ. 2:10), ან კიდევ: "სიკვდილით მოვკლავ მის შვილებს..." (გამოცხ. 2:23).
გამოცხადების წიგნის მეორე ნაწილში განუსაზღვრელია ფიზიკურ განზომილებაში მიმდინარე მოვლენათა ადგილიც და დროც, - ხოლო ამ მოვლენათა მონაწილეები და შემსრულებლები ან სიმბოლურად არის დახატული, ან კიდევ საერთოდ სახელწოდების გარეშეა დატოვებული (როგორც, მაგალითად, დასახელებულნი არ არიან ისინი, ვინც "კვებავს" "ქალს"), შეად.:
"ქალი კი ილტვოდა უდაბნოში, სადაც აქვს თავისი ადგილი, გამზადებული ღვთის მიერ, რათა არჩენდნენ იქ ათას ორას სამოცი დღე" (გამოცხ. 12:6).
გამოცხადების წიგნის პირველ ნაწილში იდუმალთმხილველი ყოველი მიმდინარე მოვლენის პირდაპირი და უშუალო მონაწილეა, თანამოზიარეა და ნაწილობრივ აღმსრულებელიც, მაგ.:
"დაწერე წიგნში და დაუგზავნე ასიის ეკლესიებს..." (გამოცხ. 1:11).
მეორე ნაწილში კი (ზოგიერთი მოკლე ეპიზოდის გამოკლებით) ის უფრო გარეშე დამკვირვებელია, - თანაც ზოგჯერ იმდენად "გარეშე", რომ შეუძლებელია მისი პირადი ურთიერთქმედება სიმბოლოებთან და პერსონაჟებთან, რომელიც მის მზერას წარუდგება.
გარდა ამისა, გამოცხადების წიგნის პირველ ნაწილში ყველა მიმართვას ჰყავს კონკრეტული ადრესატი, თანაც ამ მიმართვებში მკაფიოდ არის ფორმულირებული, თუ რატომ და რისთვის (კონკრეტულად რა მიზნით) ეგზავნება ყოველ მათგანს ასეთი სიტყვა.
მაგრამ წიგნის მეორე ნაწილში მოვლენათა ძირითადი ხაზები იდუმალთმხილველისგან დამოუკიდებლად გამოიყურება, ამიტომ ყველაფერი, რასაც ის აღწერს, ობიექტურად მიმდინარე მოვლენად აღიქმება (და არა, როგორც "დახატულად" ან სპეციალურად მისთვის ნათქვამად, ან კიდევ რამე მსგავსი სახით). ამასთან არც მიმდინარე მოვლენებისა და არც იმ პიროვნებების არსი, ვინც მათში მონაწილეობს, არც თვით ხილვებში და არც იდუმალთმხილველის "თანმდევ" სიტყვებში, - რომელსაც "ავტორის კომენტარები" შეიძლება ვუწოდოთ, - არანაირად არის ახსნილი.
(მიუხედავად
ამისა, ზოგიერთ ხილვას ახლავს მიმართვა მორწმუნეთადმი დარიგებებით და მოწოდებებით მოქმედებისკენ,
მაგ.: გამოცხ. 14:12; ან "... გამოდი, მაგისგან, ჩემო ხალხო, რათა არ ეზიაროთ
მის ცოდვებს და არ მოიწყლათ მისი წყლულებით" (გამოცხ. 18:4 და ა. შ.).
და ეს მხოლოდ ყველაზე მკაფიო განსხვავებებია, რომლებიც გამოცხადების წიგნს ჰყოფენ ორ შედარებით განცალკევებულ ნაწილად: ნებისმიერი შემოთავაზებული სია შეიძლება ავსებულ იქნას მრავალი შენიშვნითა და შედარებით, რომელიც დაადასტურებს იმას, რომ იოანე ღვთისმეტყველის გამოცხადების თავისებურებათა შორის შედის მისი სტრუქტურის აშკარა "ქმედითობა".
რადგან წმიდა ტექსტების ყოველ თავისებურებას თავისი მიზეზები და აზრი გააჩნია, - ერთი წიგნის ორ ნაწილს შორის ესოდენ არსებითი (შესაძლოა დიდმნიშვნელოვანი) განსხვავების მიზეზები და აზრი ყოველმხრივ და ღრმა გააზრებას ითხოვენ.
ასე, მაგალითად, ურთიერთობის ორი "აზრობრივად გამჭვირვალე" და განსხვავებული დონის არსებობა პირდაპირ შეესაბამება უფლის დამოკიდებულებას თავისი ეკლესიისადმი (ერთი მხრივ) - და ურწმუნო სამყაროსადმი (მეორე მხრივ).
რაც შეეხება ქრისტიანებს, - ახალაღთქმისეულ მნიშვნელობათა სიმარტივესა და წვდომადობაზე პირდაპირ მოწმობენ თვით უფალიც და მისი მოციქულებიც:
"და უთხრა მათ: თქვენ მოგეცათ ღმრთის სასუფევლის საიდუმლოთა ცოდნა, ხოლო გარეშეთათვის ყველაფერი იგავში ხდება" (მარკოზი 4:11).
"მამისაგან გამოვედი და ქვეყნად მოვედი; კვლავ ვტოვებ ქვეყანას და მამასთან მივალ. მისმა მოწაფეებმა უთხრეს: აი, ახლა კი ცხადად გველაპარაკები და არავითარ იგავს აღარ ამბობ" (იოანე 16:28-29).
ამასთან, იმ ადამიანებისთვის, ვისაც მაცხოვარი "გარეშეებს" უწოდებს, ამაღლებული ახალაღთქმისეული საიდუმლოებანი მიუწვდომლად რჩება. თანაც მსგავსი რამ იმიტომ კი არ ხდება, რომ ასეთი ადამიანები "ცუდად ცდილობენ" ამ საიდუმლოთა წვდომას, - არამედ, იმ მიზეზით, რომ ყველა ამაღლებული ქრისტიანული მნიშვნელობა "გარეშეთათვის" განგებულებითი ფარდით არის დაფარული. შეად.:
"... თვალით მხედველნი ვერას ხედავენ, და ყურით მსმენელნი ვერას ისმენენ, რათა არ მოიქცნენ და არ მიეტევოთ ცოდვები" (მარკოზი 4:12).
"ვერც ცაში, ვერც მიწაზე და ვერც მიწის ქვეშ ვერავინ შესძლო გაეშალა ეს წიგნი და შიგ ჩაეხედა" (გამოცხ. 5:3).
მეორე მხრივ, უნდა აღინიშნოს, რომ ახალაღთქმისეული დროების მსოფლიო ქრისტიანული ქადაგება სიტყვის სიმარტივეში გაისმის, - ხოლო ის, რასაც პირველხარისხოვანი მნიშვნელობა გააჩნია მოქცევისთვის, რწმენისა და ადამიანის სინანულისთვის, ყველას იგავის, მინიშნებისა და მეტაფორების გარეშე ეუწყება. მეტიც, თავიანთ ფუძემდებლურ მნიშვნელობებში ეს ქადაგება იმდენად მარტივია, რომ ხშირად გარეშეთა მიერ "სიგიჟედ" აღიქმება, - ანუ ერთგვარ პრიმიტივიზმად, რომელიც სისულელეს ესაზღვრება (შეად.: 1 კორინთ. 1:17-21). და თუმც წუთისოფლის ბრძენთა თვალში მარტივად წარმოჩენა უკიდურესად არამომგებიანია, - თავის საჯარო მოწმობაში ქრისტეს ეკლესია შეგნებულად გაურბის მინიშნებებს წუთისოფლის აზროვნებისთვის ესოდენ მიმზიდველ "საიდუმლო ცოდნაზე" (მათ შორის მომავლის ცოდნაზე, სულიერ პროცესთა გულისხმისყოფაზე, რომლებიც ხილულ და უხილავ სამყაროში ხდება, დაფარულ მექანიზმებზე, რომლებიც ყველა მსოფლიო მოვლენათა საფუძველში დევს, ადამიანურ საქციელებზე და სხვა).
სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ადამიანური ვნებების ექსპლუატაცია (მათ შორის "ჩვეულებრივი" ცნობისმოყვარეობისაც), ისევე როგორც მსმენელში იმის მხარდაჭერა, რომ ეკუთვნის "რჩეულთა" ვიწრო წრეს, რომელთათვისაც ყველა შესაძლო საიდუმლო ღიაა (ანუ ფარული სიამაყის წაქეზება), არ შედის იმ მეთოდების რიცხვში, რომელსაც ეფუძნება მოწმობა ქრისტესა და სახარებაზე.
(სამაგიეროდ
მსგავსი მეთოდები, გასაგები მიზეზების გამო, ათასგვარ მაცთურებში ყოველთვის მოთხოვნადია).
მიუხედავად ამისა, მრავალი იმისგან, რაც იცის და რასაც გულისხმაყოფს ეკლესია, გარეშეთათვის მაინც მიუწვდომელია. და რადგან ეკლესიის სულიერ საზღვრებს მიღმა სწორედ იოანე ღვთისმეტყველის გამოცხადების წიგნია ერთ-ერთი ის ყველაზე ცნობილი და განხილვადი ქრისტიანული საიდუმლო, რომელსაც "გარეშეებიც" განიხილავენ, - უკვე თვით ეს გარემოება უნდა აღვიქვათ კონკრეტული ახალაღთქმისეული წინასწარმეტყველური მოწმობის საკმაოდ მკაფიო მინიშნებად.
ამ მოწმობის არსი მდგომარეობს იმაში, რომ, როგორც უკვე ზემოთ აღინიშნა, იმ ჭეშმარიტებებს, რომლებიც სამყარომ უნდა იცოდეს, როგორც თავის შემოქმედზე, ასევე საკუთარ თავზეც, ეკლესია პირდაპირ, ყველაზე მკაფიო და მისაწვდომი ფორმით ქადაგებს, თანაც ისე, რომ არ მიმართავს იგავებს და ქარაგმებს. ქადაგება და ცნობა მაცხოვარსა და მის მსხვერპლზე; ცათა სასუფეველზე; სამყაროს მხილება ცოდვებში; მოწმობა კაცობრიობის ცოდვილ აღსასრულზე; ღმრთის გარდაუვალ მსჯავრზე და ძველი ქმნილების მომავალ საბოლოო დაღუპვაზე და ა. შ., სამყაროს ყველაზე მარტივი და გასაგები მეთოდებით ეუწყება. მაგრამ მსოფლიო გაურბის ამ ძალიან მარტივ და ამავდროულად სიცოცხლისთვის მნიშვნელოვან ჭეშმარიტებებს, - ანუ "თვალებს" ხუჭავს, და "ყურებს" იხშობს, რადგან ბუკვალურად არ სურს იცოდეს, ხედავდეს, და ესმოდეს რაიმე უფალზე, თავისი საკუთარი არსებობის მიზეზებსა და კანონებზე, არც თავის უბადრუკ მდგომარეობაზე, არც თავის არცთუ შესაშურ ბედზე.
(ანუ, აშკარად
ნაუწყები ჭეშმარიტება, რომელიც "დედამიწაზე მცხოვრებთ" მარტივი და გასაგები
ენით ეუწყა, ყველა გამძღარს, თვითკმაყოფილს, საკუთარ თავზე შეყვარებულს და თვიკმარობით
თავმომწონეს ეს უწყება ერთდროულად არააქტუალურად და უინტერესოდ, არამიმზიდველად ეჩვენება.
ასე რომ, ამ აზრით, ცოდვილი სამყარო, მთლიანობაში, და ყოველი ურწმუნოების გამო დაღუპვის
გზაზე შემდგარი ცალკეული სული, უკვე 2000 წელია ბაბილონის მეძავის "სულიერ პოზიციაში"
ცხოვრობს: "
რადგანაც გულში ამბობს: დედოფლად ვზივარ, ქვრივი როდი
ვარ, და არ ვიხილავ გლოვას" (გამოცხ. 18:7)).
მეორე მხრივ, ამ ფონზე საკმაოდ დამახასიათებელს წარმოადგენს ის აშკარა და გულწრფელი ინტერესი, რომელიც იღვიძებს "ჭკვიან და გონიერ" ადამიანებში იმწამსვე, როგორც კი ლაპარაკი წავა იოანე ღვთისმეტყველის გამოცხადებაში დაფარულ საიდუმლოებებზე, რადგან ასეთი "შერჩევითი" ცნობისმოყვარეობა პირდაპირ მოწმობს "გარეშეთა" მიერ დაგროვილი ინტელექტუალური "ქონების" შეზღუდულობასა და დამაზიანებლობაზე, საკუთარი ყოფიერების სიგლახაკეს ვერ გულისხმისყოფენ, რის გამოც არ გააჩნიათ მასში არც ჰარმონია და არც შინაგანი სიმშვიდე. გარდა ამისა, მსგავსი "ურწმუნო ცნობისმოყვარეობა" აშიშვლებს მსოფლიოში გაბატონებულ ფლობის ვნებას (ვერცხლისმოყვარებას), რომელიც სულიერი აზრით არ იზღუდება მატერიალური ღირებულებებით, და მოიცავს ადამიანისთვის მიუწვდომელი ცოდნის მოსურვებას (შეად. ლკ. 12:15).
რადგან არც ერთი ადამიანური ბიწიერება ვერ ურიგდება თავისი სანუკვარი საგნის მიუწვდომლობას, - "გარეშეთა" გარემოშო არასოდეს წყდებოდა გამოცხადების საიდუმლოს გახსნისა და თავიანთი "საერო შეხედულების" შევსების მცდელობა საღმრთო მნიშვნელობათა საიდუმლო საგანძურით.
(ან, უარეს
შემთხვევაში, "დაითანხმონ" საკუთარი თავი, რომ სამყაროს ყველა მეტ-ნაკლებად
მნიშვნელოვანი საიდუმლო უკვე გახსნილია, და ამგვარ "რეალობას" არსებითი ვერაფერი
დაემატება).
სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ქრისტიანები, რომლებიც გულისხმაყოფენ, რომ უფალი ეხმარება გაჭირვებულთ, მაგრამ არ აკმაყოფილებს არავის ვნებას, იოანე ღვთისმეტყველის გამოცხადების დაფარულ მნიშვნელობათა გააზრებისას უნდა დაეყრდნონ იმ რწმენას, რომ წიგნის სიმბოლოების მიღმა არ არსებობს და არ შეიძლება იყოს ის, რისი დანახვაც წუთისოფელს სურს (ანუ ერთგვარი "ინტელექტუალური" საიდუმლოებები, რომლებიც "გარეშეთათვის" დაფარულია), - და რომ წმ. წერილის ბოლო წიგნი აგრძელებს და ამთავრებს იმას, რასაც თავის მიწიერ ქადაგებაში იუწყებოდა თვით მაცხოვარი, და რის შესახებაც უკვე 2000 წელზე მეტია ქადაგებს და მოწმობს ეკლესია.
მეტიც, რადგან გამონაკლისის გარეშე ყველა ფუძემდებლური სახარებისეული მნიშვნელობა ბუნებრივია და ეკლესიის საჯარო მოწმობის განუყოფელი ნაწილია, - ცხადია, რომ თვით ეკლესიისთვის ეს მნიშვნელობები იყვნენ და რჩებიან გასაგებ და მისაწვდომ მნიშვნელობებად. ხოლო თუკი გამოცხადების წიგნის ზოგიერთი მეტაფორა არ იყო წარმოდგენილი საჯარო განხილვაზე დეტალური განმარტებებით, - ასეთი "მდუმარებაც" შემთხვევითი როდია, არამედ განგებულებით ხასიათს ატარებს.
(ასე, მაგალითად, სინოპტიკურ სახარებებში არსებობს რამოდენიმე იგავი, რომლებიც მაცხოვარს ყველას გასაგონად არ განუმარტავს. მაგრამ ამ იგავთა მნიშვნელობებთან დაკავშირებით თუ შეიძლება ლაპარაკი რაიმე "განსაკუთრებულ ცოდნაზე", - ეს ცოდნა არა იმდენად ინტელექტუალურია, რამედნადაც ზნეობრივ-გრძნობითი, შეად.: იაკობი 3:13, 17.
მეორე მხრივ, თუკი იოანე ღვთისმეტყველის გამოცხადების მეტაფორული მნიშვნელობები "ჩაეტეოდა" ინტელექტუალური ცოდნის სფეროში, - შესაბამისი "გაშიფრვის" შემდეგ მათ გაიგებდა პრაქტიკულად ნებისმიერი ადამიანი. ასე რომ, ადრე თუ გვიან ამ არც ისე დიდი მოცულობის წიგნის ყველა საიდუმლო გარეშეთათვისაც გაიხსნებოდა.
მაგრამ, რადგან სრულიად უნიკალური მასობრიობის, აქტიურობის და განუწყვეტელი კვლევა-განმარტების პირობებში გამოცხადების არც ერთი საიდუმლო "გარეშეთა" მიერ გახსნილი არ არის, - სრულიად ცხადია, რომ წიგნის მნიშვნელობები ძევს ცნობიერების სფეროში, რომელიც საერო, ხორციელი ცნობიერებისთვის მიუწვდომელია. ანუ ის ეკუთვნის იმავე "სულიერ განზომილებას", რასაც მაცხოვრის სახარებისეული იგავების ამაღლებული მნიშვნელობები, შეად.: "თქვენ მოგეცათ ღმრთის სასუფევლის საიდუმლოთა ცოდნა" (მარკოზი 4:11)).
ამგვარად, როდესაც ადამიანის მიზანი არაწმიდაა, ხოლო შეხედულებები მოკლებულია ქრისტიანულ სარწმუნოებრივ საფუძვლებს, - თვი თყველაზე უსერიოზულესი, დეტალური და მასშტაბური კვლევა ვერ მისცემს ვერავის იოანე ღვთისმეტყველის გამოცხადების გააზრების ნიჭს. ამიტომაც მათტვის, ვინც საკუთარი ცნობისმოყვარეობითა და მომხვეჭელობით არის აღძრული, და საკუთარი ხორციელი გონების ყოვლისშემძლეობას ეყრდნობა, ილტვის "დაეუფლოს" გამოცხადებაში დაფარულ საიდუმლოებებს, რომლებიც ხილულად, ხელშესახებად რჩება, მაგრამ აბსოლუტურად მიუწვომელი მარგალიტია, რომელიც შეიძლება "გამოთვალონ", განსაჯონ, გამოიკვლიონ, და ა. შ., - მაგრამ არ გააჩნიათ მისი "მისაკუთრების" უმცირესი შანსიც (ანუ არ შეუძლიათ გაიაზრონ და გულისხმაყონ იგი).
ბუნებრივად, გამონაკლისის გარეშე ყველა "გვერდითი" მკვლევარი განგებულებითად განწირულია იოანე ღვთისმეტყველის გამოცხადების ახალაღთქმისეულ მოწმობათა გარშემო ხეტიალისთვის, თან წლობითა და ათწლეულობით, ისე რომ ვერ შემძლენი არიან განშორდნენ მას, და ვერც ამ მოწმობებში დაფარულ მნიშვნელობებს წვდებიან, რომელიც საერო აზროვნებისთვის მიუწვდომელია.
გარდა ამისა, საკმაოდ ნიშანდობლივია, რომ ის მხილებები და დარიგებები, რომლებიც მოცემულია "მიმართვებში შვიდი ეკლესიისადმი", წუთისოფლისთვის ინტელექტუალურად მისაწვდომია, მაგრამ აბსოლუტურად უინტერესოა, - ხოლო გამოცხადების წიგნის მეორე ნაწილის მნიშვნელობები, პირიქით, საკმაოდ მიმზიდველია, მაგრამ აბსოლუტურად მიუწვდომელი. ასე რომ, მსგავსი "ორმაგობა" პირდაპირ აგრძელებს ახალი აღთქმის დროების სხვა ნიშანდობლივ მოწმობებს, - და ამასთან ზუსტად შეესაბამება მსმენელთა სახარებისეულ დაყოფას "შინაგან" და "გარეგან" მსმენელებად.
რაც შეეხება "ცნობისმოყვარეთა" შეწევნას ქრისტეს ეკლესიის მხრიდან, - საყოველთაო ქრისტიანული ქადაგება არ გულისხმობს ამაო ცნობისმოყვარების ინტელექტუალური ძიების დაკმაყოფილებას, მაშასადამე, არც ითვალისწინებს არამაცხოვნებელი სწავლებების მოხვეჭის ხელშეწყობას.
(მითუმეტეს, იმის გათვალისწინებიტ, რომ "არამატერიალური შეხედულების" მატება ზრდის "გარეშეებს" მათსავე თვალში, და ამყარებს თვითკმაყოფილების მათ შინაგან შეგრძნებას, - ანუ არ აახლოვებს მათ ცხონებასთან, არამედ კიდევ უფრო აშორებს მათ რწმენისგან, მოქცევისგან და სინანულისგან).