სხვადასხვა > პროპაგანდა
ოვერტონის ფანჯარა - საზოგადოების გარყვნის ტექნოლოგია
ჩვენს საინფორმაციო საუკუნეში, როდესაც ტექნოლოგიური პროგრესი კაცობრიობის ცივილიზაციის არსი და შუაგული გახდა, ხოლო მორალურმა ნორმებმა და მარადიულ ღირებულებათა ცნებებმა, როგორც მინიმუმი, მეორე პლანზე გადაიწია, გვსურს ვილაპარაკოთ ისეთ მეცნიერულ ფაქტზე როგორიც არის ოვერტონის ფანჯარა. ჩვენ შევეცდებით დეტალურად აღვწეროთ მოცემული მოვლენის მთელი არსი და მისი საშინელი, დამანგრეველი პოტენციალი.
"ოვერტონის ფანჯრის" თეორიის წარმომავლობა
ოვერტონის ფანჯარა (იგივე დისკურსის ფანჯარა) -
თავისი სახელწოდება ოვერტონის ფანჯარამ მიიღო ამერიკელი სოციოლოგის ჯოზეფ ოვერტონის საპატივცემოდ, რომელმაც გასული საუკუნის 90-არსებითად, მან უბრალოდ აღწერა ტექნოლოგია, რომელიც მოქმედებს კაცობრიობის არსებობის დღიდან. უბრალოდ ძველ დროში ის ინტუიტიურად, ქვეცნობიერად ესმოდათ, ხოლო ტექნოლოგიების საუკუნეში კონკრეტული ფორმები და მათემატიკური სიზუსტე შეიძინა.
ოვერტონის ფანჯარა და მისი შესაძლებლოები
მოდი განვიხილოთ ოვერტონის ფანჯრის შესაძლებლობები. ამ თეორიის დახმარებით ყველაზე ორთოდოქსალური საზოგადოების ცნობიერებაში შეიძლება დაინერგოს ნებისმიერი იდეა და ეს რამოდენიმე ეტაპად ხორციელდება, რომელიც დეტალურად აღწერილია.
ავიღოთ, მაგალითად, ჰომოსექსუალიზმი. ეს მოვლენა თუ წინა საუკუნეებში არსებობდა, ის, როგორც მინიმუმ, სამარცხვინო საქმედ მიიჩნეოდა. მაგრამ XX ს-
ჯერ მასმედიაში გაჩნდა მრავალრიცხოვანი პუბლიკაციები იმის შესახებ, რომ ჰომოსექსუალიზმი -
შემდეგ გაჩნდა მრავალრიცხოვანი ე. წ. გამოკვლევები, რომლებიც ამტკიცებდნენ იმ ფაქტს, რომ ჰომოსექსუალიზმი სრულიად ბუნებრივია, თუმცა ადამიანის ცხოვრებისთვის უჩვეულოა. გადიოდა წლები, ხოლო ოვერტონის დისკურსის ფანჯარა თავის დანიშნულებას ასრულებდა.
მალე გაირკვა, რომ კაცობრიობის კულტურის მრავალი გამოჩენილი წარმომადგენელი ერთსქესოვანი ურთიერთობების მომხრე ყოფილა. ამის შემდეგ მას-
შემოტმასნილ კოლგოტკებში და ქალურ სამოსში ჩაცმული ქალსმიმსგავსებული მამაკაცების ფოტოებმა წალეკა მთელი მედია სივრცე.
გლემ-როკ გოგონები ("Vixen")
გლემ-როკ ბიჭები ("Poison")
ახლა მრავალ განვითარებულ ქვეყანაში ჰომოსექსუალიზმი არა თუ ნორმად, არამედ პრესტიჟულს საქმედაც კი მიიჩნევა. ადამიანმა შეიძლება გაიმარჯვოს დიდ მსოფლიო შოუში არა იმიტომ, რომ დიდი ტალანტია, არამედ მხოლოდ იმიტომ, რომ მისი გარეგნობა და იმიჯი იდეალურად ერწყმის ოვერტონის ფანჯრის ერთ-
ერთ ეტაპს.
მამაკაცი კონჩიტა ვურსტი "ევროვიზიის" 2014 წლის გამარჯვებული
როგორ მუშაობს ოვერტონის ფანჯრის დისკურსი
ოვერტონის ფანჯარა საკმაოდ მარტივად მუშაობს. საზოგადოების დაპროგრამების ტექნოლოგია ყველა დროში არსებობდა. არ არის შემთხვევითი, რომ მილიარდერთა დინასტიის დამფუძნებელი ნათან როტშილდი ამბობდა: "ვინც ფლობს ინფორმაციას, ის ფლობს მსოფლიოს". ამა ქვეყნის ძლიერნი ყოველთვის მალავდნენ ხელოვნურად გამოწვეული ამა თუ იმ მოვლენის ნამდვილ მნიშვნელობას.
მაგალითად, ხედავ როგორ გამოჩნდა რომელიღაც "კოჭლ" ქვეყანაში უცხოელი კეთილისმყოფელი, რომელმაც თავისი მილიარდებით და ფონდებით ხელი შეუწყო ამ ქვეყნის მნიშვნელოვან რეფორმებს. მაგრამ ამის შედეგად სახელმწიფო მიდის დეფოლტამდე, ხოლო ყველა მისი აქტივები ამ "კეთილისმყოფელის" ხელში ხვდება. როგორც ფიქრობთ, ეს დამთხვევაა?
ამრიგად, დისკურსის ფანჯარა იყოფა ექვს ეტაპად, რომელთა პროცესში საზოგადოებრივი აზრი უმტკივნეულოდ იცვლება დიამეტრალურად საწინააღმდეგო აზრით:
ოვერტონის ფანჯარა
მოცემული კონცეფციის ძირითადი აზრი მდგომარეობს იმაში, რომ ყველაფერი ხდება შეუმჩნევლად და, როგორც ჩანს, ბუნებრივად, თუმცა სინამდვილეში ეს ყველაფერი ხდება ხელოვნური თავსმოხვევის გზით. ოვერტონის ფანჯრის გამოყენებით შესაძლებელია ყველაფრის ლეგალიზება ამ სიტყვის ბუკვალური მნიშვნელობით. რადგან საზოგადოების პროგრამირება -
მაგრამ მოდი განვიხილოთ ოვერტონის ტექნოლოგიის მოქმედების პრინციპი კანიბალიზმის კლასიკურ მაგალითზე.
ოვერტონის ფანჯარა: როგორ მოვახდინოთ კანიბალიზმის ლეგალიზაცია
მოდი, დავუშვათ, რომ რომელიღაც ტელეწამყვანმა, რომელიმე პოპულარულ ტელეპროგრამაში მოულოდნელად დაიწყო ლაპარაკი კანიბალიზმზე, ანუ ერთი ადამიანის მიერ მეორე ადამიანის ფიზიკურ შეჭმაზე, როგორც სრულიად ბუნებრივ და ჩვეულებრივ მოვლენაზე. ცხადია, ეს წარმოუდგენელია!
საზოგადოება ისე აბობოქრდება, რომ ამ ტელეწამყვანს დაუყოვნებლივ დაითხოვენ სამსახურიდან და შესაძლოა სისხლის სამართლის პასუხისგებაშიც კი მისცენ ადამიანის უფლებათა ან სხვა რომელიმე კანონის დარღვევის გამო. მაგრამ, თუ საქმეში გავუშვებთ ოვერტონის ფანჯარას, მაშინ კანიბალიზმის ლეგალიზაცია მკაფიოდ მომუშავე ტექნოლოგიის სტანდარტულ ამოცანად მოგვეჩვენება. მოდი ვნახოთ როგორ შეიძლება ეს მოხდეს.
ნაბიჯი პირველი: წარმოუდგენელია
უდავოდ, პირველდაწყებით მომენტში კანიბალიზმის იდეა საზოგდოების თვალში ამაზრზენ მოვლენად ჩაითვლება. მაგრამ მასობრივი საინფორმაციო საშუალებები ამ თემას თუ სხვადასხვა მხრიდან და ხშირად შეეხებიან, ადამიანები თანდათანობით მიეჩვევიან მოცემული თემის არსებობის ფაქტს. ჯერ ხომ არავინ ამბობს, რომ კანიბალიზმი ნორმაა.
ჯერ-
ნაბიჯი მეორე: რადიკალურია
ამრიგად, პირველი ტაბუ თემის განხილვაზე უკვე მოხსნილია, მაგრამ კანიბალიზმის იდეას მოსახლეობა ჯერაც კატეგორიულად უარყოფს. პერიოდულად, ამა თუ იმ გადაცემაში ჩვენ გვესმის ულტრამემარცხენე გამონათქვამები, რომლებიც დაკავშირებულია კაციჭამიობასთან. მაგრამ ეს გამონათქვამები ჯერ კიდევ ცალკეულ ფსიქოპატთა ბოდვად აღიქმება.
მაგრამ ისინი სულ უფრო ხშირად ჩნდება ეკრანებზე, და მალე საზოგადოება ამჩნევს, თუ როგორ ივსება ასეთ რადიკალთა ჯგუფები. ისინიაწყობენ სამეცნიერო სიმპოზიუმებს, რომლებზეც ცდილობენ ფორმალური ლოგიკის თვალსაზრისით განმარტონ კანიბალიზმი, როგორც ძველ ტომთა ბუნებრივი მოვლენა.
განსახილველად გამოაქვთ სხვადასხვა ისტორიული პრეცედენტები, მაგალითად, დედამ, რომელსაც საკუთარი შვილის გადარჩენა სურდა შიმშილისგან, მას საკუთარი სისხლი დაალევინა.
მოცემულ ეტაპზე ოვერტონის ფანჯარა იმყოფება უფრო გადამწყვეტ ეტაპზე. კაციჭამიობის ან კანიბალიზმის ცნების ნაცვლად იწყებენ კორექტული (ნეიტრალური) ტერმინის -
ადამიანებს თავს ახვევენ პრინციპს: "მეზობელს თუ არ შეჭამ, მაშინ მეზობელი შეგჭამს". არა, დღევანდელ ცივილიზებულ დროს კანიბალიზმზე ლაპარაკიც კი შეუძლებელია! მაგრამ რატომ არ შეიძლება შეიქმნას კანონი ანტროპოფაგიის ნებადართულობაზე გამონაკლისი შემთხვევებისთვის, როგორიც არის, ვთქვათ, შიმშილობა ან სამედიცინო მაჩვენებლების შემთხვევა?
თქვენ თუ საზოგადო მოღვაწე ბრძანდებით, მასინ პრესაში რეგულარულად დაგისვამენ კითხვას თქვენს დამოკიდებულებაზე ისეთი რადიკალური მოვლენის მიმართ, როგორიც არის ანტროპოფაგია. პასუხისგან თავის არიდება შეზღუდულობად მიიჩნევა და ყოველმხრივ იგმობა. ადამიანთა შეგნებაში გროვდება სოციუმის ყველაზე განსხვავებულ წარმომადგენელთა გამოხმაურებების ბაზა კანიბალიზმის შესახებ.
ნაბიჯი მესამე: მისაღებია
ოვერტონის თეორიის მესამე ნაბიჯს იდეა უკვე მისაღებ ეტაპზე გაჰყავს. პრინციპში, თემა დიდი ხანია რაც განიხილება, მას უკვე ყველა მიეჩვია, და "კანიბალიზმის" გაგონებაზე შუბლზე ოფლს არავის ასხამს.
სულ უფრო ხშირად შეიძლება მოვისმინოთ რეპორტაჟები იმის შეახებ, რომ ანტროპოფილები პროვოცირებულ იქნენ რაღაც მოქმედებაზე ან ზომიერი კანიბალიზმის მომხრეთა მოძრაობა მიტინგს აწყობს.
სულ უფრო ხშირად შეიძლება მოვისმინოთ რეპორტაჟები იმის შეახებ, რომ ანტროპოფილები პროვოცირებულ იქნენ რაღაც მოქმედებაზე ან ზომიერი კანიბალიზმის მომხრეთა მოძრაობა მიტინგს აწყობს.
მაღაზია ლონდონში პროდუქციით, რომელსაც ადამიანის ორგანოთა სახე აქვს
მეცნიერები აგრძელებენ მბოდვიარე მტკიცებულებათა გავრცელებას იმაზე, რომ სხვა ადამიანის შეჭმის სურვილი ყველა ადამიანში მოცემულია ბუნებრივად. მეტიც, იტყვიან, რომ ისტორიის სხვადასხვა ეტაპზე ამა თუ იმ დონით კანიბალიზმი მიღებული ყოფილა, ამიტომაც ეს მოვლენა ადამიანებისთვის დამახასიათებელია და სრულიად ნორმალურია.
დაიწყება საზოგადოების საღად მოაზროვნე ნაწილის ცუდ კონტექსტში წარმოჩენა, რომელთაც შეარქმევენ არატოლერანტულებს და ჩამორჩენილებს, ასევე სოციალური უმცირესობების მოძულეებს და სხვა.
ნაბიჯი მეოთხე: გონივრულია
"ოვერტონის ფანჯრის" კონცეფციის მეექვსე ეტაპს მოსახლეობა მიჰყავს ანტოპოფაგიის იდეის გონივრულობის აღქმამდე. პრინციპში, ამ საქმეს ბოროტად თუ არ გამოვიყენებთ, რეალურ ცხოვრებაში ის სრულიად დასაშვებია. გასართობი ტელეგადაცემები მოიფიქრებენ სასაცილო სიუჟეტებს, დაკავშირებულს კანიბალიზმთან. ადამიანები იცინიან ამაზე, როგორც ყოველდღიურ, თუმც უცნაურ მოვლენაზე.
ტორტი, რომელსაც მსხვერპლის ფორმა აქვს
ტორტი, რომელიც 10 წლის ბიჭუნას დაბადების დღეზე აჩუქეს
პრობლემა ღებულობს მრავალრიცხოვან მიმართულებას, სახეობებსა და ქვესახეობებს. საზოგადოების სოლიდური წარმომადგენლები თემას ჰყოფენ დასაშვებ, მისაღებ და სრულიად გონივრულ ელემენტებად. განხილება ანტოპოფაგიის დაკანონების პროცესი.
ნაბიჯი მეხუთე: სტანდარტულია
ამჯერად დისკურსის ფანჯარამ თავის მიზანს თითქმის მიაღწია. კანიბალიზმის გონივრულობიდან ყოველდრიურ სტანდარტზე გადასვლის პროცესში, მასობრივი ცნობიერებაში იწყება იმ აზრის დანერგვა, რომ ეს პრობლემა საკმაოდ მძაფრად დგას საზოგადოებაში. მოცემული საკითხისადმი ტოლერანტობა და სამეცნიერო სარჩული უკვე ეჭვს არავისში იწვევს. ყველაზე დამოუკიდებელი საზოგადო მოღვაწეები გამოდიან ნეიტრალური პოზიციით: "მე თვითონ ასეთი არ ვარ, მაგრამ ჩემთვის სულ ერთია, ვინ რას ჭამს".
მას-
აქვე საქმეში ერთვება სტატისტიკა. ახალ ამბებში რეგულარულად იწყება ცნობების მოწოდება იმის შესახებ, რომ ანტროპოფილების პროცენტი დედამიწაზე საოცრად ბევრია. ინტერნეტში შემოდის სხვადასხვა ტესტები კანიბალიზმისადმი ფარული მიდრეკილების შესამოწმებლად. უეცრად აღმოჩნდება, რომ ამა თუ იმ პოპულარულ მსახიობსა თუ მწერალს პირდაპირი კავშირი ჰქონია ანტროპოფაგიასთან.
თემა საბოლოოდ გადის მსოფლიო მასმედიის პირველ პლანზე, დაახლოებით ისე, როგორც არის სადღეისოდ ჰომოსექსუალიზმის თემა. ამ იდეას იტაცებენ პოლიტიკოსები და ბიზნესმენები, და იყენებენ მას, რადგან მათ მხოლოდ პირადი გამორჩენა ამოძრავებთ.
სერიოზულად მსჯელობენ ადამიანის ხორცის გავლენაზე ინტელექტის განვითარების საკითხში. აუცილებლად დაიწყებენ იმის აღნიშვნას, რომ კანიბალებში IQ არსებითად მაღალია, ვიდრე უბრალო ადამიანებში.
ნაბიჯი მეექვსე: პოლიტიკური ნორმა
ოვერტონის ფანჯრის ფინალური სტადია გახლავთ კანონთა კრებული, რომელიც უზრუნველყოფს კანიბალთა თავისუფალ ცხოვრებას, კანიბალიზმის გამოყენებას ყოველდღიურობაში და ადამიანის შეჭმის იდეის გავერცელებას. ყოველი ხმა, რომელიც კი გაბედავს გაილაშქროს ტოტალური უგუნურების წინააღმდეგ, დაისჯება, როგორც თავისუფლების მოწინააღმდეგე და ადამიანის უფლებათა დამრღვევი. მათ კაცთმოძულეებს და შეზღუდული გონებრივი დიაპაზონის მქონე ადამიანებს შეარქმევენ.
თანამედროვე საზოგადოების უსაზღვრო ტოლერანტულობას თუ გავითვალისწინებთ, კანიბალების დასაცავად დაწესდება მრავალი მოძრაობა. არსებითი გახდება ამ სოციალური უმცირესობის დაცვის საკითხი.
მორჩა! მოცემულ ეტაპზე საზოგადოება სისხლდაცლილი და განადგურებულია.
ძალაში შედის მაიაკოვსკის ფრაზა: "ერთეულთა ხმა წრიპინზე უწვრილესია". უკვე არავინ, თვით რელიგიური ადამიანებიც კი ვერ ჰპოვებენ ძალას წინ აღუდგნენ კანონით გამყარებულ უგუნურებას. ამიერიდან კაცის მიერ კაცის შეჭმა ცხოვრების პოლიტიკური და მოქმედი ნორმა გახდება.
ოვერტონის პრინციპმა, რომელიც კანიბალიზმის მაგალითზე განვიხილეთ, ასი პროცენტით იმოქმედა. მხუხარე ტაში!
ოვერტონის ფანჯარა - განადგურების ტექნოლოგია
ზოგიერთ ადამიანს უჩნდება კითხვა: შეიძლება თუ არა ჯოზეფ ოვერტონის კონცეფციის გამოყენება კეთილი მიზნებისთვის? სრულიად შესაძლებელია, რომ პასუხი დადებითი იქნება. მაგრამ თუ რეალისტებად დავრჩებით, გასაგები გახდება, რომ ერთმნიშვნელოვნად, ეს არის განადგურების ტექნოლოგია.
შეიძლება თუ არა წინ აღვუდგენთ განადგურების ამ ტექნოლოგიას?
ოვერტონის ფანჯრის მოქმედებისადმი წინააღმდეგობა
ცხოვრებაში ყველაზე ძნელი თვითმყოფადობის შენარჩუნებაა. შენიშნავდით ალბათ, რომ ოვერტონის ფანჯარა მიმართულია სწორედ ადამიანური ცხოვრების ქვეცნობიერი საფუძვლების სტიმულაციისკენ. ეს, უპირველეს ყოვლისა, ეხება ნორმალურობის საკითხს.
ჩვენ გვეშინია გამოვჩნდეთ ნორმალურებად იმ საზოგადოებაში, სადაც აქტიურად გვახვევენ თავს ჰომოსექსუალიზმს და სხვა გარყვნილობას. ჩვენ ვერ ვბედავთ ცრუ მტკიცებულებისადმი წინააღმდეგობას, თუკი მას მხარს უმრავლესობა უჭერს. ეს ყოველივე არ გვაძლევს შესაძლებლობას გავიდეთ "ნორმალურობის" ჩარჩოდან სხვა ადამიანების თვალში.
მაგრამ არ იქნება გასაკვირი, თუკი ასი წლის შემდეგ ადამიანს, რომელიც არ შეიწყნარებს სექსობრივ აქტს პირდაპირ ქუჩაში ან ბაზარზე, ნორმალურად არ ჩათვლიან! მაშ, უმჯობესი არ არის დღესვე, როგორც კი შევიტყვეთ, თუ რას წარმოადგენს ოვერტონის ფანჯარა, დამოუკიდებლად დავიწყოთ აზროვნება, და არ შევისრუტოთ ის ნაგავი ინფორმაცია, რომელსაც "ოვერტონისეულ" სამზარეულოებში გვიმზადებს ათასგვარი მასმედია?
შეუძლებელია ყველასთვის კარგი იყო ზუსტად ისევე, როგორც ნორმალური ჩანდე ყველას თვალში. და თუ საზოგადოებაში ტოლერანტობის ცნება სცდება ჯანსაღი აზრის ფარგლებს, უფრო მიზანშეწონილი არ იქნება დავრჩეთ ჯანსაღ აზრთან ტოლერანტობის გარეშე?
მით უფრო მნიშნელოვანია ვიცოდეთ, რომ სწორედ იქ, სადაც იშლება ზღვარი სიკეთესა და ბოროტებას შორის, ოვერტონის ფანჯარას ყველა შანსი გააჩნია თავისი დამანგრეველი იდეების წარმატებით რეალიზაციისთვის.
მომზადდა ინტერნეტ მასალების მიხედვით.
წყაროები: http://bourabai.kz/articles/overton.htm // http://www.stoletie.ru/versia/_okno_overtona_603.htm // http://www.orator.ru/stories_okno_overtona.html
წყაროები: http://bourabai.kz/articles/overton.htm // http://www.stoletie.ru/versia/_okno_overtona_603.htm // http://www.orator.ru/stories_okno_overtona.html